Αυτό το πενθήμερο ταξίδι στο Las Vegas για να παρακολουθήσω την απονομή των The World’s 50 Best Restaurants ήταν μια πρωτόγνωρη εμπειρία, η οποία για να είμαι ειλικρινής δεν μεταβολίζεται εύκολα από τη μια μέρα στην άλλη. Και δεν αναφέρομαι μόνο στην - πιο λαμπερή δε γίνεται - απονομή ή στις συζητήσεις που προκάλεσαν τα αποτελέσματα. Για τέσσερις μέρες βρέθηκαν για πρώτη - και τελευταία φανταζόμαι - φορά στη παγκόσμια πρωτεύουσα του τζόγου περισσότεροι από 800 κορυφαίοι σεφ, εστιάτορες, επιχειρηματίες, foodie και δημοσιογράφοι από όλο τον πλανήτη για να αλληλεπιδράσουν σε μια σειρά από γαστρονομικές δράσεις που κορυφώθηκαν το βράδυ της 5ης Ιουνίου, στο υπερπολυτελές ξενοδοχείο Wynn που ανακοινώθηκαν τα πενήντα καλύτερα εστιατόρια στον κόσμο.
Είμαστε στη μέση της ερήμου, σε μια φαντασμαγορική πόλη όπου τα πάντα
επιπλέουν σε ένα ανερμάτιστο ποτάμι κενότητας και βλαχομπαρόκ απομιμήσεων που φτιάχτηκε για να ξοδευτεί σε χρόνο dt το - και καλά - «Aμερικανικό Όνειρο».
Όσοι ηδονίζονται με τα καζίνο, στο Las Vegas θα βρουν τον παράδεισό τους. Ή την κόλαση τους. Όπως το πάρει κανείς. Από εστιατορικής άποψης, τώρα, θα βρείτε
σχεδόν όλα τα διάσημα brand names (Cipriani, Zuma, Hakkasan, Nusret, Nobu κ.α),
αναρίθμητα tacos, πιτσαρίες και easy going μαγαζιά με απλό φαγητό, ενώ σαν τη
μύγα μες το γάλα υπάρχουν και κάποια εμβληματικά γαστρονομικά concept όπως το
Atelier του Joel Robuchon και το Guy Savoy. Το μοναδικό μεσημέρι που βρήκα ένα
ξέφωτο από τις δράσεις του 50 Best, πήγα για φαγητό στο Momofuku. Θα σας πω τις
εντυπώσεις μου σύντομα.
Το Disfrutar έφτασε φέτος στη κορυφή!
Ήταν λίγο πριν τις έντεκα το βράδυ στο μεγαλύτερο αμφιθέατρο του ξενοδοχείου Wynn Las Vegas, όταν το Disfrutar και το Asador Etxebarri, αμφότερα από την Ισπανία, θα ξεχώριζαν ως τα δυο καλύτερα εστιατόρια του κόσμου, με το πρώτο να κατακτά τελικά για το 2024 την πρώτη θέση. Όταν ο Oriol Castro, ο Eduard Xatruch και ο Mateu Casañas ανέβηκαν εμφανώς συγκινημένοι στη σκηνή, η αίθουσα ξέσπασε σε χειροκροτήματα. Πιστεύω ότι κανείς δεν έπεσε από τα σύννεφα με αυτή την αναμενόμενη νίκη, μια και πέρυσι το Disfrutar είχε σκαρφαλώσει στη δεύτερη θέση και κατά τη διάρκεια της περασμένης χρονιάς η ομάδα του εμβληματικού εστιατορίου στη Βαρκελώνη δούλεψε σκληρά και μεθοδικά προς αυτή τη κατεύθυνση. Πριν λίγους μήνες μάλιστα κέρδισαν και το τρίτο αστέρι Michelin, οπότε δύσκολα θα τους σταματούσε κάτι. Τα έδωσαν όλα και τα πήραν όλα. Αυτή η τριάδα του Disfrutar προέρχεται από τα σπάργανα του elBulli, με τον Ferran Adria να εχει εκφραστεί κατά καιρούς με πολύ επαινετικά λόγια για τα «πιο ταλαντούχα παιδιά» που πέρασαν ποτέ από την κουζίνα του. «Αυτή η πρωτιά μάς κάνει πολύ περήφανους, όμως δεν θα σταματήσουμε να εξελίσσουμε την κουζίνα μας. Απλώς, τώρα, θα είμαστε ίσως πιο ήσυχοι, πιο ελεύθεροι από μεγάλες προκλήσεις. Ο αγώνας μας δικαιώθηκε, αλλά συνεχίζεται έτσι όπως άρχισε: χωρίς καμία έκπτωση» μου είπε ο Mateu Casañas στο τέλος της απονομής.
Το «comeback» των Ισπανών! «Δεν θα έπρεπε κανείς να εκπλήσσεται, γιατί είμαστε βετεράνοι στην γαστρονομία» επισημαίνει ο τριάστερος Angel Leon
Με το κορυφαίο Asador Etxebarri από τη Χώρα των Βάσκων να φτάνει φέτος στη
δεύτερη θέση, το DiverXo του Dabiz Muñoz στη Μαδρίτη να κρατάει τη δυναμική του
ως το τέταρτο καλύτερο εστιατόριο στον κόσμο, το Quique Dacosta από τη Dénia να
σκαρφαλώνει έξι θέσεις από πέρυσι, φτάνοντας στο νούμερο 14 και το εμβληματικό
Elkano στη Getaria να βρίσκεται εικοστό όγδοο ανάμεσα στα πενήντα κορυφαία
εστιατόρια, οι Ισπανοί έκαναν φέτος μια εντυπωσιακή, “who’s your daddy” θα
έλεγα επανεμφάνιση στη λίστα των The World’s 50 Best Restaurants. Αν ανατρέξει
όμως κάποιος στην ιστορία του θεσμού θα διαπιστώσει πως με εξαίρεση μια σχετικά
μικρή ανάπαυλα, όπου θριάμβευσε η nordic φυσιολατρική γαστρονομία με το Noma
και το Geranium να φτάνουν στη κορυφή, η τεράστια επιρροή της ισπανικής
γαστρονομίας στο παγκόσμιο στερέωμα δεν έπαψε ποτέ να υφίσταται. Μπορεί να
έχουμε απομακρυνθεί από τις σφαιροποιήσεις, τους αφρούς και τις περισσότερες
μοριακές τεχνικές που γεννήθηκαν στο elBulli, όμως οι αξίες της γευστικής
κουλτούρας των Ισπανών που έφτασαν την κουζίνα τους σε δυσθεώρητα ύψη, έχουν
απλώσει τόσο βαθιά τις ρίζες τους στην εξελικτική πορεία της παγκόσμιας
γαστρονομίας, που μάλλον όσοι πίστεψαν ότι «μόδα ήταν και πέρασε», λογάριασαν
χωρίς τον ξενοδόχο. Να σας θυμίσω μόνο ότι το elBulli έχει το ρεκόρ της πρώτης
θέσης για πέντε χρονιές (2002, 2006-2009) και το Celler de Can Roca ανέβηκε στη
κορυφή το 2013 και το 2015. Μόνο το Noma κατάφερε εξίσου πέντε πρωτιές, παρόλα
αυτά με την τελευταία να την κερδίζει σε διαφορετική τοποθεσία. Φέτος όμως το
μοναδικό εστιατόριο από τη Δανία που φιγουράρει στη δεκάδα είναι το Alchemist
(n. 8), το οποίο μάλιστα υποχώρησε και τρεις θέσεις, ενώ το Frantzén (n. 35)
φέτος βρέθηκε ακόμη πιο χαμηλά σε σχέση με το 2023.
Έχει δίκιο ο Angel León του τριάστερου Aponiente: Οι Ισπανοί είναι όντως βετεράνοι στην κουζίνα. Και μπορεί όλα τα φώτα να έπεσαν - δικαίως - στον Ferrán Adria, αλλά τη σπίθα που έγινε φωτιά άναψαν στα τέλη της δεκαετίας του 1970, ο Juan Mari Arzak και ο Pedro Subijana, σεφ και ιδιοκτήτης του Akelarre στο San Sebastian: ήταν οι πρωτοπόροι αυτής της επανάστασης που θα ανέτρεπε τις κλασικές φόρμες της ισπανικής κουζίνας με καινοτόμες τεχνικές και αχαλίνωτη δημιουργικότητα, που ωστόσο δεν κόβει τον συνεκτικό ιστό με την παράδοση και με ό, τι την περιβάλλει. Αυτή η νοοτροπία που είναι βαθιά χαραγμένη μέχρι σήμερα στο DNA των Ισπανών σεφ, ενθάρρυνε τις νέες γενιές να ακολουθήσουν ένα μονοπάτι όπου high-end εστιατόρια υψηλής γαστρονομίας όπως το Disfrutar, το DiverXo και το Quique Dacosta (πιάτο του στη φωτό επάνω), θα συνυπάρχουν ανάμεσα στα πενήντα καλύτερα του κόσμου με μια συγκλονιστική «ψησταριά», όπως το Asador Etxebbari ή ένα εμβληματικό εστιατόριο θαλασσινών που σερβίρει καλκάνια, όπως το Elkano. Μιλάμε άλλωστε για μια χώρα με μια ανεπανάληπτη γαστρονομική ποικιλομορφία που εκτείνεται σε 52 διαφορετικές περιφέρειες, κάθε μια από τις οποίες ξεχωρίζει για τη μοναδικότητα της σε επίπεδο προϊόντων και συνταγών.
Δυναμική η παρουσία της Νότιας Αμερικής και το 2024
Οκτώ εστιατόρια από τη Νότια Αμερική διακρίθηκαν φέτος στα The World’s 50
Best Restaurants και σίγουρα δεν τα λες και λίγα. Από πέρυσι ήδη που το Central
στη Λίμα ανέβηκε στη ν πρώτη θέση, η λατινοαμερικάνικη γαστρονομία καταγράφεται
ως ισχυρή δύναμη στη διεθνή σκηνή, προβάλλοντας ένα γευστικό μοντέλο που
εμπνέεται μεν από το ισπανικό, έχει όμως δικά του χαρακτηριστικά γνωρίσματα.
Για το 2024 στην πέμπτη θέση βλέπουμε το Maido στη Λίμα, το οποίο διακρίθηκε
φέτος και ως το καλύτερο εστιατόριο της Νότιας Αμερικής, στην έβδομη το
avant-garde Quintonil του Jorge Vallejo, στη δέκατη έκτη το Kjolle της Pía León
επίσης στη Λίμα, και στην θέση 25 το σύγχρονο κολομβιανό μπιστρό του σεφ Álvaro
Clavijo, αποτίει, που φόρο τιμής στους παραγωγούς με τους οποίους συνεργάζεται
και εφαρμόζει παγκόσμιες τεχνικές για να αναδείξει τα τοπικά υλικά. Το χιλιανό
Borago του Rodolfo Guzmán τερμάτισε για το 2024 εικοστό όγδοο, ενώ στις θέσεις
33, 34 και 41 βρίσκονται αντιστοίχως τα Pujol, Rosetta και Mayta.
Ο φιλέλληνας Bruno Verjus σηκώνει τη σημαία της Γαλλίας από τη τρίτη θέση!
Δεν είναι το μοναδικό εστιατόριο που εκπροσώπησε την υψηλή γαλλική κουζίνα στα The World’s 50 Best Restaurants, σίγουρα όμως το Table του εξηντατετράχρονου Bruno Verjus που βρέθηκε φέτος στην τρίτη θέση, ήταν το πρώτο που άνοιξε διάπλατα ένα παραθύρο σε μια πιο εξωστρεφή εποχή για το γαλλικό γκουρμέ, εγκαινιάζοντας ένα νέο, συγκινησιακό μοντέλο γαστρονομίας μακριά από τα βαριά παρισινά κλισέ, που εμβαθύνει στην ωραιότητα των πρώτων υλών. Στην ενδέκατη θέση συναντάμε το super cool μπιστρονομικό Septime του Bertrand Grébaut, στο νούμερο 18 το υπέροχο Plenitude, το οποίο κέρδισε φέτος και το Art of Hospitality Award, ενώ το αειθαλές Arpege του Alain Passard το βλέπουμε ξανά στην πενηντάδα για το 2024 (ν. 45). Από την άλλη, η Ασία ισχυροποιεί κάθε χρόνο και περισσότερο την παρουσία της στη λίστα, με εννιά εστιατόρια να καταχειροκροτούνται για που βρέθηκαν ανάμεσα στα πενήντα καλύτερα του κόσμου. Δυστυχώς ούτε και φέτος είδαμε κάποιο ελληνικό εστιατόριο, τουλάχιστον στη δεύτερη πενηντάδα. Αν με ρωτάτε όμως, η μέρα εκείνη δεν θα αργήσει.
Αυτά είναι τα The World’s 50 Best Restaurants για το 2024:
- Disfrutar, Barcelona, Spain
- Asador Etxebarri, Atxondo, Spain
- Table by Bruno Verjus, Paris
- DiverXo, Madrid
- Maido, Lima, Peru
- Atomix, New York
- Quintonil, Mexico City
- Alchemist, Copenhagen
- Gaggan, Bangkok
- Don Julio, Buenos Aires
- Septime, Paris
- Lido 84, Gardone Riviera, Italy
- Trèsind Studio, Dubai, UAE
- Quique Dacosta, Dénia, Spain
- Sézanne, Tokyo
- Kjolle, Lima, Peru
- Kol, London
- Plénitude, Paris
- Reale, Castel di Sangro, Italy
- Wing, Hong Kong
- Florilège, Tokyo
- Steirereck, Vienna
- Sühring, Bangkok
- Odette, Singapore
- El Chato, Bogotá, Colombia
- The Chairman, Hong Kong
- A Casa do Porco, São Paulo
- Elkano, Getaria, Spain
- Boragó, Santiago, Chile
- Restaurant Tim Raue, Berlin
- Belcanto, Lisbon
- Den, Tokyo
- Pujol, Mexico City
- Rosetta, Mexico City
- Frantzen, Stockholm
- The Jane, Antwerp, Belgium
- Oteque, Rio de Janeiro
- Sorn, Bangkok
- Piazza Duomo, Alba
- Le Du, Bangkok
- Mayta, Lima, Peru
- Ikoyi, London
- Nobelhart & Schmutzig, Berlin
- Mingles, Seoul
- Arpege, Paris
- Single Thread, Healdsburg, California
- Schloss Schauenstein, Fürstenau, Switzerland
- Hisa Franko, Kobarid, Slovenia
- La Colombe, Cape Town
- Uliassi, Senigallia, Italy
Δείτε εδώ τα ειδικά βραβεία:
Συνδεθείτε ή Εγγραφείτε για να συμμετάσχετε στη συζήτηση