KPM: Συμμαχία Φινέτσας & Ανθεκτικότητας

Μία τραπεζαρία στρωμένη με κάθε επισημότητα. Με το ακριβό πορσελάνινο σερβίτσιο. Γιατί σε αυτό το Story Of Perfection θα ασχοληθούμε με μία εξαιρετική εταιρεία πορσελάνης. Σπανιότατα βρίσκεις πια μπιστρό, καφέ, εστιατοριάκι στην Ελλάδα  όπου οι ιδιοκτήτες έχουν “σαρώσει” τα παλαιοπωλεία και έχουν βρει πορσελάνινα σερβίτσια μίας ιδιαίτερης αξίας. Αυτό που στη Γαλλία, στην Αγγλία, στην Ιταλία, στην Ισπανία το βρίσκεις συχνά πυκνά, στη χώρα μας επικράτησε το “που να τρέχεις τώρα”! Για να μην ανοίξουμε το θέμα σερβίτσια και fine dining στην Ελλάδα. Μελαγχολία. Φίλτατε εστιάτορα-σεφ χρεώνεις μία μακαρονάδα αυγοτάραχο 45 ευρώ και τη σερβίρεις σε πιάτο από τη μεγάλη ντάνα του χονδρέμπορα ξενοδοχειακού εξοπλισμού; Χρεώνεις αγαπητέ ξενοδόχε του πεντάστερου, μπουτίκ super luxury (και τα μυαλά στα κάγκελα ασούμε) ξενοδοχείου σου 1.000, 1.500, 2.000 ευρώ το δίκλινο δωμάτιο και σερβίρεις το πρωινό σε παρόμοια σερβίτσια με αυτά που σερβίρει μπραντς το εστιατόριο που βρίσκετε παραδίπλα; Φανταστικά! Η έννοια της αστικότητας είναι πια θολή στο χώρο της εστίασης και της επαγγελματικής φιλοξενίας στη χώρα μας. Όχι της κοινωνικής, δεν αναφέρομαι σε αυτό, πιστεύω ότι καταλαβαίνετε την οπτική.

Η πορσελάνη προέρχεται από την Κίνα κατά τη διάρκεια της δυναστείας των Τανγκ (618-907). Αυτό το λεπτό κεραμικό, κατασκευασμένο από άμμο, καολίνη και χαλαζία, ξεχώριζε ξεκάθαρα από τα άλλα κεραμικά χάρη στη  λεπτή λάμψης της, τη φινέτσα και τη διαφάνειά της και την εκπληκτική της στιβαρότητα. Ο Δρόμος του Μεταξιού έπαιξε καθοριστικό ρόλο, όχι μόνο στη διάδοση της πορσελάνης στην Ασία, αλλά και στην εισαγωγή της στην Ευρώπη, αρχικώς στην Ιταλία από όπου προέρχεται και η ονομασία της. Από την παλιά ιταλική λέξη πορτσελάνα (porcellana). Λόγω της φυσικής της λάμψης αλλά και του εύκολου χρωματισμού της η πορσελάνη χρησιμοποιήθηκε και χρησιμοποιείται για την δημιουργία διακοσμητικών αγγείων πλούσια σε πολιτιστική και καλλιτεχνική κληρονομιά. Η εξαιρετική της αντοχή στις γρατσουνιές, τις κρούσεις και τη φθορά, της δίνει μακροζωία για δεκαετίες ή και αιώνες. Αυτή η μακροζωία μειώνει την ανάγκη για συχνή αντικατάσταση, μειώνοντας έτσι την κατανάλωση και τα απόβλητα, ένα σημαντικό πλεονέκτημα σε ένα πλαίσιο βιωσιμότητας.  Η παγκόσμια αγορά για επιτραπέζια σκεύη από πορσελάνη εκτιμάται ότι ανέρχεται στα 22 δισεκατομμύρια δολάρια. Σε πολλά σπίτια, οι πορσελάνες περνούν από γενιές σε γενιές και αποτελούν ένα όμορφο οικογενειακό κειμήλιο.

Υπάρχουν αρκετές σημαντικές εταιρείες πορσελάνης σε όλο τον κόσμο με μεγάλη ιστορία. Μία από αυτές είναι η KPM (Königliche Porzellan-Manufaktur Berlin GmbH). Η ιστορία της πορσελάνης KPM είναι μια συναρπαστική ιστορία που φτάνει βαθιά στον 18ο αιώνα και εξακολουθεί να είναι επίκαιρη σήμερα. Ιδρύθηκε το 1763 από τον Φρειδερίκο τον Μέγα. Στην ουσία πρόκειται για μία εξαγορά ενός προϋπάρχοντος εργοστασίου με σκοπό τη δημιουργία σκευών υψηλότερης ποιότητας από το εργοστάσιο Meissen. Ο στόχος επετεύθχη και η KPM έγινε η αγαπημένη εταιρεία για σκεύη δείπνου, καφέ και τσαγιού για πολλές βασιλικές οικογένειες και οικογένειες ευγενών σε όλο τον κόσμο. Ένα διάσημο σερβίτσιο δείπνου είναι αυτό που δόθηκε ως δώρο στον Δούκα του Ουέλινγκτον και μπορούμε να το δούμε ως έκθεμα στο Apsley House στο Λονδίνο. Στα διακόσια εξήντα ένα χρόνια ιστορίας αυτής της θρυλικής εταιρείας οι επιρροές στα σχέδια ήταν πολλές ανάλογα με την εποχή (Rococo, Κλασικισμός, Art Nouveau, Bauhaus, Μοντερνισμός κλπ) χωρίς όμως να αλλοιωθεί ποτέ η υψηλότατη ποιότητα. Κάθε μοτίβο είναι ζωγραφισμένο στο χέρι και πάντοτε υπάρχει η υπογραφή του ζωγράφου πορσελάνης. Ότι παράγεται έχει το λογότυπο της εταιρείας συνήθως σε cobalt blue στο κάτω μέρος.

Με την KPM “συναντήθηκα” σχετικά πρόσφατα και συγκεκριμένα πριν από περίπου 15 χρόνια σε ένα επαγγελματικό μου ταξίδι στο Βερολίνο.  Περπατώντας στις καμάρες της Friedrich straße με την άκρη του ματιού μου (γιατί ποτέ δεν έδινα μέχρι τότε σημασία σε τέτοια καταστήματα) είδα ένα σετ φλιτζανιών εσπρέσο. Μου μίλησε στην ψυχή που λένε. Το κόστος φευγάτο. Χαλάλι αποκτήθηκε χωρίς δεύτερη σκέψη. Η περιήγηση στο μαγαζί εθιστική. Είναι αυτό που σε πιάνει …”τα θέλω σχεδόν όλα”. Από τότε την παρακολουθώ με σχετική συνέπεια. Κι έχει δημιουργήσει πολύ ωραία πράγματα. Αναπάντεχες συνεργασίες με μοναδικές εταιρείες, με στόχο να δημιουργηθούν τα νέα κλασικά. Από την Birkenstock μέχρι την Bugatti (!) και από την Burmester μέχρι την Bottega Veneta και την Mawa Design. Επίσης είναι λογικό σε τέτοιες περιπτώσεις να υπάρχουν και σπουδαίες συνεργασίες με μοναδικές δημιουργίες από καταξιωμένους καλλιτέχνες και σχεδιαστές. Η KPM ανάμεσα σε άλλους έχει συνεργαστεί με τους Benoît François, Reiner Xaver Sedelmeier, Mia Florentine Weiss, Serge Bloch, Jean Jullien, Andy Rementer, Zeloot, Stefan Marx. 

Είναι μία εταιρεία που τολμά και αναδεικνύει. Κυρίως μετά την εξαγορά της από τον τραπεζίτη Jörg Woltmann το 2006. Ο Woltmann ανανέωσε το πάθος στους ανθρώπους της KPM να παράγουν με τα χέρια τους μοναδικά αγγεία και επιτραπέζια σκεύη από το “λευκό χρυσό”. Έδωσε την απόλυτη ελευθερία σε υπερταλαντούχους καλλιτέχνες να φιλοτεχνήσουν τα αντικείμενα αλλά κυρίως χάρισε και χαρίζει σε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους σε όλο το κόσμο τη χαρά να απολαμβάνουν σημαντικές στιγμές της ζωής με λάμψη.

Η KPM δεν είναι απλώς μία ακόμη εταιρεία πορσελάνης: είναι μια έκφραση τέχνης, πολιτισμού και προσοχής στη λεπτομέρεια, μία εκλεπτυσμένη οπτική στην αισθητική ικανή να μεταλαμπαδευτεί από γενιά σε γενιά. Και αυτή μεταλαμπάδευση είναι ανεκτίμητη.