Frank Lloyd Wright, η κινηματογραφική ζωή του σπουδαίου αρχιτέκτονα

08 Νοεμβρίου 2024
Στέλιος Πενταρβάνης
Ονειροπόλος και εφευρετικός, ανασύρθηκε από τις στάχτες του πολλές φορές και πάντα δυνατότερος. Η ζωή του, υπήρξε κυριολεκτικά βγαλμένη από σενάριο ταινίας
  • FRANK LLOYD WRIGHT, Η ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΖΩΗ ΤΟΥ ΣΠΟΥΔΑΙΟΥ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΑ | Objects of Desire

Μεγάλωσε σε μια οικογένεια που τον κυρίαρχο λόγο είχε ο πατριός του, ένας αυστηρός ιεροκήρυκας, που παράλληλα τραγουδούσε στο δρόμο. Το 1869 μετακόμισαν στην Αϊόβα, αργότερα στη Μασαχουσέτη και τελικά στο Ουισκόνσιν. Ο νεαρός τότε Φρανκ, προκειμένου να συμπληρώσει το οικογενειακό εισόδημα και παράλληλα να συνεχίσει τις σπουδές του, έκανε πολλές εφήμερες δουλειές. Στην πραγματικότητα δεν ολοκλήρωσε ποτέ σπουδές αρχιτεκτονικής, αλλά παρακολούθησε μαθήματα μηχανικής για ένα χρόνο στο πανεπιστήμιο του Ουισκόνσιν.

Πάντα ονειρευόταν το Σικάγο ως γη της επαγγελίας, θαυμάζοντας τα πανύψηλα κτήρια του, πρωτοφανούς δομικής εφευρετικότητας. Το 1887 μετακόμισε στην αγαπημένη του πόλη, όπου βρήκε μια βοηθητική δουλειά στο γραφείο του J.L. Silsbee, γνωστού αρχιτέκτονα εκείνης της εποχής. Λίγο καιρό αργότερα, βρήκε πιο ικανοποιητική δουλειά στο αρχιτεκτονικό γραφείο Dankmar Adler και Louis Sullivan. Πολύ σύντομα έγινε το δεξί χέρι του Sullivan και επικεφαλής της ομάδας. Μετά από δύο χρόνια παντρεύτηκε τη Κάθριν Τόμπιν, μεγάλωσε τελικά έξι παιδιά και στο ενδιάμεσο, άνοιξε τη δική του εταιρεία με τη συμμετοχή δέκα βοηθών.

Το ταλέντο του προσέλκυσε πολλές προσφορές για επιδοτήσεις έως και προτάσειςγια πληρωμένες σπουδές αρχιτεκτονικής στην Ευρώπη αλλά ο ίδιος, τις θεωρούσε φιλοφρονήσεις χωρίς ουσιαστικό περιεχόμενο. Μετά το 1900, η αρχιτεκτονική του Lloyd Wright αναγνωρίστηκε ευρέως. Στα 33 του χρόνια, ο αυτοδίδακτος στην πραγματικότητα αρχιτέκτονας, έγινε γνωστός για τη ριζοσπαστική του προσέγγιση στην κατασκευή σύγχρονων  κατοικιών. Από το 1900 έως το 1910 το γραφείο του έχτισε περίπου πενήντα κατοικίες, αψηφώντας τις μέχρι πρότινος συμβατικές αρχιτεκτονικές δομές που κυριαρχούσαν.

Ο ξαφνικός έρωτας του για μια άλλη γυναίκα και μάλιστα σύζυγο ενός πελάτη του, τον οδήγησε στο χωρισμό, στην έλλειψη της ικανότητας αποφάσεων αλλά στην απομάκρυνση πολλών πελατών. Μια κατάσταση που ο ίδιος δεν κατάφερε να ισορροπήσει. Άρχισε τα ταξίδια στο εξωτερικό, αναγνωρίστηκε εκ νέου στη Γερμανία και υπέγραψε δύο βιβλία αρχιτεκτονικής μελέτης, δημιούργησε πολυάριθμα σχέδια που απλά, έμειναν στα χαρτιά, ενώ η καριέρα του άρχισε να αποδυναμώνεται σταδιακά. Όταν επέστρεψε στο Σικάγο, η φήμη του υπέφερε από δυσμενή δημοσιότητα. Κατάφερε όμως να ξαναβρεί κάποιους πιστούς πελάτες που επανήλθαν για συνεργασίες.

Το 1912 σχεδίασε τον πρώτο του ουρανοξύστη, μια προφητική αρχιτεκτονικά, αλλά τελικά άκτιστη ιδέα, από λεπτή πλάκα σκυροδέματος. Οι Ιάπωνες, ανακάλυψαν τη δουλειά του και τον κάλεσαν για την κατασκευή ενός ξενοδοχείου στο Τόκιο. Όταν επέστρεψε η δουλειά του άρχισε εκ νέου να φθίνει μετά από μια μικρή ανάκαμψη. Παράλληλα δέχθηκε ένα μεγάλο πλήγμα όταν η σύντροφος του και τα τέσσερα παιδιά της, σκοτώθηκαν από έναν παράφρονα που έβαλε φωτιά στην κατοικία τους.

Ζαλισμένος από την τραγωδία, άρχισε να ξαναφτιάχνει το σπίτι του που είχε ξεκινήσει πριν κάποια χρόνια και είχε μείνει ανολοκλήρωτο. Στη ζωή του προστέθηκε η γλύπτρια Μίριαμ Νόελ και το 1916 μετακόμισαν για πέντε χρόνια στην Ιαπωνία. Παρότι εκεί υπέγραψε κάποιες σημαντικές δουλειές συνέχισε να αντιμετωπίζει δυσκολίες με τους προμηθευτές του, λόγο της αντισυμβατικής του συμπεριφοράς και των σκανδάλων που περιέβαλαν την ιδιωτική του ζωή. Τις δεκαετίες 1920 και 1930, οδηγήθηκε στην Καλιφόρνια. Εκεί γνώρισε μια πλούσια και απαιτητική την Άλιν Μπάρνσνταλ με την οποία συνεργάστηκε για την κατασκευή ενός μεγάλου συγκροτήματος κατοικιών και στούντιο (Olive Hill) σε μια μεγάλη πράσινη έκταση. Στις μέρες μας σε αυτό το συγκρότημα, λειτουργεί η Δημοτική Πινακοθήκη του  Χόλυγουντ. Τα επόμενα χρόνια υπέγραψε την κατασκευή για άλλα τέσσερα σπίτια, χρησιμοποιώντας τσιμεντόλιθους και γενικότερα μια φρέσκια αρχιτεκτονική φόρμα.

Μόλις το 1922 του έδωσε διαζύγιο η σύζυγος του Κάθριν και αυτός ήταν ο λόγος που από εκείνο το γάμο δεν είχε ξαναπαντρευτεί απλώς συζούσε με τις συντρόφους του. Λίγα χρόνια αργότερα χώρισε και με την γλύπτρια σύντροφο και γνώρισε την Olgivanna Hinzenber, την οποία παντρεύτηκε το 1928. Ήδη βρισκόταν εν μέσω μιας οικονομικής καταστροφής και άρχισε να γράφει την αυτοβιογραφία του καθώς και μια σειρά άρθρων για την αρχιτεκτονική σε εκδόσεις της εποχής. Τελικά μια ομάδα θαυμαστών του, ίδρυσαν την Wright Incorporated, μια εταιρεία που θωράκισε την περιουσία του και στην πραγματικότητα διαχειρίστηκε όλες του τις συνεργασίες, τα άρθρα και γενικότερα την παραγωγικότητα του.

Το 1929 σχεδίασε έναν ψηλό κτήριο για ην πόλη της Νέας Υόρκης, που όμως μετά από πολλές αναβολές, υλοποιήθηκε στην Οκλαχόμα. Ήταν εξάλλου η εποχή του μεγάλου κραχ στην αμερικανική οικονομία, που τερμάτισε κάθε αρχιτεκτονική δραστηριότητα. Ο Ράιτ πέρασε τα επόμενα χρόνια δίνοντας διαλέξεις σε μεγάλες πόλεις της Αμερικής. Το 1932 εκδόθηκε η αυτοβιογραφία του και το πρώτο από τα βιβλία του με θέμα τα αστικά προβλήματα. Παράλληλα, η οικογένεια άνοιξε ένα ίδρυμα το Taliesin Fellowship, με εκπαιδευτικά προγράμματα για αρχιτέκτονες και καλλιτέχνες. Αργότερα, μεταφέρθηκε οικογενειακώς στην Αριζόνα για τη δημιουργία του Taliesin West. Ανέπτυξε ένα σύστημα κατασκευών για κατοικίες φθηνού κόστους, το οποίο είχε μεγάλη επιτυχία και πέθανε στο Φοίνιξ της Αριζόνα το 1959 σε ηλικία 91 ετών

 

Σχόλια Χρηστών

Συνδεθείτε ή Εγγραφείτε για να συμμετάσχετε στη συζήτηση