Ζύθος ο διαχρονικός, Ας γνωριστούμε!

18 Δεκεμβρίου 2013
Ιωάννα Ανδριοπούλου
Ο ζύθος είναι ένα αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μου που με οδήγησε σε μονοπάτια που δεν τα βάζει ο νους: ιστορικά, κοινωνικά, επιστημονικά, τεχνικά και φυσικά γευσιγνωστικά!


Ο ζύθος είναι από τα πιο αγαπημένα ποτά της ανθρωπότητας με μακρά παράδοση ενώ έχει απολαύσει μεγάλη δημοτικότητα στην ιστορία του. Λέγοντας παράδοση και πιο συγκεκριμένα παραδοσιακή μπίρα, θα πρέπει να διευκρινίσω πως αυτή έχει την δική της διαφορετική έννοια στους διαφορετικούς πολιτισμούς.

Η λέξη ζύθος προέρχεται από το ρήμα ζέω = βράζω και αναφερόταν στο «οἶνος ἀπό κριθῆς γενόμενος». Η λέξη μπίρα προέρχεται από το λατινικό birra-biber-bibere (ποτό-πίνω).

Ταξιδεύοντας στα μονοπάτια της, την γνώρισα με πολλά πρόσωπα ενώ μου έδειξε απλόχερα πτυχές της ιστορίας και των λαών άγνωστες ή επιμελώς κρυμμένες στο κοινό. Την είδα να λατρεύεται σαν θεά, να έχει παίξει σοβαρό ρόλο στην πολιτική, να γίνεται σύμβολο ανεξαρτησίας, να γράφει την δική της ιστορία ενώ οι περισσότερες από τις παραδοσιακές ζυθοποιίες της Ευρώπης να αναπτύσσουν τον δικό τους πολιτισμό.

Οι ρίζες της βρίσκονται στην εποχή των Σουμερίων με την πρώτη μπίρα, πρόγονο της σημερινής, να ονομάζεται Shikarum. Ακολούθησαν οι Βαβυλώνιοι και οι Αιγύπτιοι πριν αυτή κατακτήσει τον κόσμο. Όσο και να δηλώνουμε ορισμένοι λάτρεις της, στους αρχαίους λαούς της Μεσοποταμίας ήταν ένα ιερό ποτό, φάρμακο στις επιδημίες, προσφορά στους θεούς αλλά και μέσο πληρωμής των εργατών. Οι πρώτοι ζυθοποιοί στην ιστορία της ήταν οι γυναίκες που την παρασκεύαζαν για την οικογένεια στο σπίτι ενώ την χρησιμοποιούσαν και ως καλλυντικό καθώς ο αφρός διατηρούσε την φρεσκάδα της επιδερμίδας τους.

Με την πάροδο των χρόνων την συνάντησα στα μοναστήρια να τρέφει, να ξεδιψά και να παρηγορεί τους ταλαιπωρημένους ζητιάνους και οδοιπόρους. Ήταν ένα φυσικό και ασφαλές ποτό που συνέβαλλε στην διατήρηση της υγείας των ανθρώπων κάτι που παραμένει ακόμα και σήμερα καθώς οι κανονισμοί στην παραγωγή της ορίζουν τους αυστηρότερους ποιοτικούς ελέγχους σε όλα τα στάδια ζυθοποίησης.


Παράγεται από βύνη κριθαριού, λυκίσκο (εικόνα από την καλλιέργειά του επάνω), μαγιά και νερό, ενώ η χρήση και άλλων δημητριακών (σιτάρι, βρώμη, καλαμπόκι, ρύζι), πάντα σε συνδυασμό με βύνη κριθαριού καθώς και μπαχαρικών και φρούτων, δίνουν την δυνατότητα στον ζυθοποιό να παράγει πολλά διαφορετικά στυλ μπίρας.


Τον πρώτο λόγο στην παραγωγή μιας μπίρας έχει το νερό, ενώ μόνο οι εκλεκτότερες ποικιλίες κριθαριού προορίζονται για τη ζυθοποίηση. Ψυχή της είναι το βυνοποιημένο κριθάρι, που καθορίζει το χρώμα, το σώμα και την γεύση της. O λυκίσκος, αρωματικός ή πικρικός, της προσδίδει την χαρακτηριστική της πικράδα, ανθώδη και βοτανικά αρώματα, ξηρή γεύση ανάλογα με το στυλ της ενώ συμβάλλει και στην βιολογική σταθερότητά της. Ο συνδυασμός τους με την μαγιά, τον ρυθμιστή της ζυθοποίησης καθώς και την παράδοση δημιουργούν το «νέκταρ» των ζυθοποιών, που είναι οι παραδοσιακές, απλές ή πολύπλοκες, σπέσιαλ ή φρουτόμπιρες ακόμα και παράξενες μπίρες.

Με τόσες πολλές γεύσεις που υπάρχουν στον κόσμο της θα αναρωτιέστε τώρα πώς να επιλέξουμε την κατάλληλη για να απολαύσουμε. Η διάθεση, ο χρόνος, ο χώρος και φυσικά το προσωπικό γούστο του καθενός είναι οι παράγοντες που θα επηρεάσουν την επιλογή της κατάλληλης μπίρας.

Στο ερώτημα δε που μου τίθεται συχνά για το ποια μπίρα είναι η καλύτερη έχω να πω ότι αυτό εξαρτάται από το άρωμα, την γεύση και την επίγευσή της! Δηλαδή αυτό που υπόσχεται στην ετικέτα της. Εάν λέει Pilsner, Weisse, Ale ή Stout, να αντιπροσωπεύει επάξια το στυλ της και η επίγευσή της να αφήνει μια γλυκιά ανάμνηση στον λάτρη της… 

Εις Υγείαν!

Σχόλια Χρηστών

Συνδεθείτε ή Εγγραφείτε για να συμμετάσχετε στη συζήτηση