Εναλλακτικές προτάσεις ψαροφαγίας για την Καθαρά Δευτέρα

Στη χώρα μας νηστεία και καλοφαγία δεν είναι απαραίτητα αντικρουόμενες έννοιες. Τρανταχτό παράδειγμα αποτελούν τα πεντανόστιμα μεζεδάκια, συνήθως συνοδεία ούζου και άλλων αποσταγμάτων, που γευόμαστε την Καθαρά Δευτέρα. Δίπλα σε καταξιωμένα εστιατόρια, όπου τα ψάρια και τα θαλασσινά «μιλάνε», στέκονται ουζερί και ψαροταβέρνες που έχουν αναδειχθεί σε στέκια της πρωτεύουσας.

Ένα από αυτά είναι και το μικρό Ουζερί του Λάκη. Ξεκίνησε το βίο του ως καφενείο αλλά μετατράπηκε σε ουζερί, διατηρώντας την παραδοσιακή του αμφίεση, όταν το τιμόνι της διαχείρισης πέρασε από τον Λάκη Λάμπρου στα χέρια του γιο του, Γιώργου Λάμπρου, και της συζύγου του. Τα τραπέζια του, στο εσωτερικό και τον πεζόδρομο, στρώνονται με χαρτί που χρησιμοποιούν τα ιχθυοπωλεία για να τυλίξουν τα ψάρια ενώ στο μενού του παρουσιάζονται μαγειρευτά, τηγανιτά και ψητά πιάτα με ολόφρεσκα ψάρια και θαλασσινά, όπως το καπνιστό σαλάχι, ο μαρινάτος γαύρος, η ρεγγοσαλάτα, οι τηγανητές κουτσομούρες, η ρεβυθάδα με γαρίδες και η μακαρονάδα με σουπιά, με τα ζυμαρικά να βράζουν στο μελάνι της, χαρίζοντας ένταση στη γεύση. Στο ουζερί φιγουράρουν πάνω από 140 ετικέτες αποσταγμάτων από όλη την Ελλάδα.

Με περίπατο στην παλιά Αθήνα μοιάζει το φαγοπότι στο ουζερί Η Λέσβος των Εξαρχείων. Μετρά πάνω από πενήντα χρόνια ζωής και από τα τραπέζια του έχουν περάσει θρύλοι του ελληνικού πενταγράμμου και της μεγάλης οθόνης, ανάμεσά τους οι Ζαμπέτας, Μπέλλου, Ξανθόπουλος και Κωνσταντίνου. Ο Μιχάλης Γιαννέλης, τωρινός ιδιοκτήτης της Λέσβου, διατήρησε την πολύχρωμη επιγραφή στην τζαμαρία και το παλιό μωσαϊκό ενώ αναβίωσε την αρχική αύρα του μαγαζιού, προσθέτοντας έπιπλα και διακοσμητικά, όπως τη ρουστίκ σιφονιέρα, τις γκραβούρες και το πιάνο που στα χέρια θαμώνων παίρνει ζωή και ανάβει το κέφι. Στα τραπέζια του ουζερί «απλώνονται» παραδοσιακές λιχουδιές, ανάμεσά τους οι τραγανοί πατατοκεφτέδες, η χειροποίητη φάβα, οι τηγανητές ξιδάτες σουπιές, ο τηγανιτός γαύρος, το ψητό χταποδάκι και η ψητή σαρδέλα. Το ουζάκι καταφθάνει από το νησί και παράγεται με παραδοσιακή μέθοδο απόσταξης.

Από τα Δωδεκάνησα στις Μικρές Κυκλάδες μας μεταφέρει η ψαροταβέρνα του Αντώνη Κωβαίου στην Ηλιούπολη. Έχει πιάσει πόστο στη σκιά του Υμηττού αλλά τα λευκά της χρώματα και τα γαλάζια τραπεζομάντηλα κάθε άλλο παρά βουνό θυμίζουν. Στην ψαροταβέρνα κάνουν την εμφάνισή τους ολόφρεσκα ψάρια, κατά προτίμηση από τη Σχοινούσα, τον τόπο καταγωγής του ιδιοκτήτη, και τα γύρω νησάκια, καθώς και θαλασσινά από τον Αμβρακικό και την Εύβοια. Ανάμεσα στα πιάτα του μενού βρίσκονται το καρπάτσιο καραβίδας, η αχινοσαλάτα που συνοδεύεται από φρυγανισμένα ψωμάκια, το συμιακό γαριδάκι, το ριζότο θαλασσινών με μύδια, γαρίδες και καραβίδες, το χταπόδι στιφάδο και το αχνισμένο ψάρι, με ροφό, στείρα και όποιο άλλο κατάλληλο ψάρι φέρνει η τράτα, που μαγειρεύεται στο ζωμό του ψαριού με λαχανικά. Στα ποτά, ελληνικά κρασιά συμβιώνουν με τσίπουρα και ούζα.

Από νησί, και συγκεκριμένα από χωριουδάκι της νότιας Εύβοιας, έχει πάρει το όνομά της και η ψαροταβέρνα Άργουρα του Νίκου Μιχαήλ στις Τζιτζιφιές. Ξύλινα έπιπλα και τραπέζια, φωτογραφίες του μικρού χωριού στους τοίχους και λουλούδια στον εξωτερικό χώρο κάνουν το μαγαζί να μοιάζει με παραδοσιακό σπίτι. Εδώ δεν υπάρχουν τηγανητά, τυριά και αλοιφές. Πέρα από τις σαλάτες, τα βραστά χόρτα και τα λαχανικά, στο γευστικό πάλκο ανεβαίνουν μόνο ψαράκια και θαλασσινά – ωμά, μαριναρισμένα, μαγειρευτά και ψητά, ανάμεσά τους το λαβράκι καρπάτσιο, το κριθαράκι με όστρακα (μύδια, στρείδια, γυαλιστερές), το ριζότο με πεταλίδες και η μαριναρισμένη τσιπούρα. Τα εδέσματα της κουζίνας αλλάζουν συχνά, οπότε αντί για χρήση μενού ακολουθήστε τις συμβουλές του Νίκου Μιχαήλ για το τι θα στρωθεί στο τραπέζι σας.

Μενού δε χρειάζεται και στο Εστιατόριον Τα Κανάρια της οικογένειας Αργυροπούλου. Το παραδοσιακό σπίτι με το παλιό μωσαϊκό και την περιστοιχισμένη από δέντρα αυλή είναι ο απόλυτος προορισμός για όσους αγαπούν τις γαρίδες, οι οποίες διαλέγονται καθημερινά μία-μία και τηγανίζονται στην εντέλεια, παραμένοντας ζουμερές εσωτερικά. Ακολουθώντας την αρχή που θέλει το καλό να μην βρίσκεται στο πολύ, στον κατάλογο, πέρα από τις γαρίδες Γάμπαρη Πλαταμώνα, βρίσκονται ολόφρεσκα ψάρια, ανάμεσά τους συναγρίδες και φαγκρί, που ψήνονται άψογα στα κάρβουνα, ενώ θραύση κάνει και η αρωματική ντοματοσαλάτα από χυμώδεις ντομάτες, με λεπτοκομμένο κρεμμυδάκι και τριμμένη ντομάτα στην κορυφή. Τυρί φέτα και μαύρες ελιές έρχονται σε ξεχωριστά πιατάκια και, μαζί με την σαλάτα, συμπληρώνουν τις επιλογές για τα πρώτα πιάτα.

Ταξίδι σε θαλασσινές γεύσεις θέλησαν να προσφέρουν στους θαμώνες της ψαροταβέρνας τους στο Κερατσίνι οι Κωνσταντίνος Ζαφειρόπουλος, Γιάννης Ζώης και Παναγιώτης Χαρχαράπης. Έτσι, την ονόμασαν Ε/Γ Ταξιδεύοντας,με το «Ε/Γ» να σημαίνει «επιβατηγό», και την έντυσαν στα άσπρα στολίζοντας τους τοίχους της με βαρκούλες και πρόσωπα ναυτικών και ψαράδων. Στο μενού της λανσάρονται μεζεδάκια και μαγειρευτά, ανάμεσά τους ο λευκός ταραμάς με ξύσμα αυγοτάραχου, οι γυαλιστερές και τα κυδώνια, το ψητό χταποδάκι, οι τηγανιτές σουπιές με λαδολέμονο και φρέσκο κρεμμυδάκι, το ψητό χέλι, τα σουτζουκάκια σουπιάς με κοκκινιστή σάλτσα και η τηγανητή καραβιδόψιχα, ένα από τα best-seller του μαγαζιού. Μια αξιόλογη συλλογή αποσταγμάτων – κοντά στις εκατό ετικέτες – συντροφεύει όμορφα την παρεΐστικη «απόδραση» στην ψαροταβέρνα.

Βέβαια, στις επιλογές της Καθαράς Δευτέρας, πέρα από τα ουζερί και τις ψαροταβέρνες, υπάρχουν και εστιατόρια που παραμένουν σταθερά σε κορυφαία θέση στις προτιμήσεις των φίλων της υψηλής ψαροφαγίας. Στο Μικρολίμανο του Πειραιά, δίπλα στη θάλασσα, εδρεύει το πρώτο εστιατόριο Παπαϊωάννου (τα άλλα στο Καβούρι και την Κηφισιά) τουσεφ και restaurateur Γιώργου Παπαϊωάννου. Με επικής νοστιμιάς πιάτα, όπως ο καθόλα εθιστικός αχνιστός ροφός, αποτελεί σημείο αναφοράς κλασικής ψαροφαγίας. Σε μικρή απόσταση, πάνω στην Ακτή Κουμουνδούρου, εγκαταστάθηκε το περσινό καλοκαίρι το Piscis. Ιδρυτές του είναι οι σεφ Παναγιώτης Γιακαλής και Πέτρος Φωτείνης καθώς και ο Μανώλης Μαυριδάκης, ιδιοκτήτης των Koursaros. To Piscis, βαδίζει σε σύγχρονα μονοπάτια ψαροφαγίας με δροσερά ωμά και πληθωρικά μαγειρευτά στον κατάλογό του. Στον Πειραιά, στην Ακτή Δηλαβέρη, έχει πιάσει πόστο, από τις αρχές της δεκαετίας του 1930, το εστιατόριο κλασικής ψαροφαγίας Δουράμπεης του Σέργιου Δουράμπεη. «Η πρώτη ύλη μιλάει» τονίζουν οι θαυμαστές του – δήλωση που επιβεβαιώνεται μόλις κανείς γευθεί, μεταξύ άλλων, τις καραβίδες του ή τα αρτιστικά ψημένα μπαρμπούνια του.

Πάνω στα κύματα της Αθηναϊκής Ριβιέρας, και συγκεκριμένα στη Βουλιαγμένη, στέκεται και το Blue Fish του chef-restaurateur Γιώργου Οικονομίδη και του ομίλου Σταθοκωστόπουλου. Πέρα από την έμφαση που δίνει στην ιδιαίτερη γεύση του κάθε μέρους του ψαριού, μέσα από το «head to tail», προσφέρει και κλασικά πιάτα ψαροφαγίας με σύγχρονες πινελιές. Δίπλα του σχεδόν, βρίσκεται και η Ακτή των αδερφών Αγιοστρατίτη με τον Παναγιώτη Γιακαλή στο τιμόνι της κουζίνας. Το μενού βαδίζει σε μονοπάτια μοντέρνας ψαροφαγίας, με εξαιρετικά ωμά, ψητά αλλά και μεστά μαγειρευτά πιάτα.

Στα βόρεια προάστεια, αλλά με αυλή που θυμίζει νησί, είναι εγκαταστημένο το εστιατόριο Χρώματα Βυθού των Βίκυ και Μάνου Ραφτόπουλου. Με ψάρια και θαλασσινά από τη θάλασσα της Εύβοιας και της Σκύρου ελκύει τους λάτρεις της σύγχρονης ελληνικής ψαροφαγίας – ιδιαίτερα όσους προτιμούν στα πιάτα τους τις μεσογειακές πινελιές. Συστάσεις δεν χρειάζονται για το εστιατόριο Τραβόλτα (φωτό επάνω) των αδερφών Λιάκου και του Ανέστη Λαζάι στο Περιστέρι. Μερακλήδικα πιάτα, όπως το εκπληκτικό ψητό καλαμάρι με μελάνι σουπιάς και το κοντοσούβλι με γαρίδες, κάνουν την επίσκεψη στο Τραβόλτα «must». Δυνατή πρόταση ψαροφαγίας είναι και το Estiatorio Milos του Κώστα Σπηλιάδη στο κέντρο της Αθήνας, που έβαλε την ελληνική ψαροφαγία σε περίοπτη θέση στη διεθνή σκηνή. Ακολουθώντας πιστά το τρίπτυχο φρεσκάδα, απλότητα και άριστη διαχείριση της πρώτης ύλης, λανσάρει στο μενού του μοναδικής νοστιμιάς ωμά πιάτα και αξιόλογα μαγειρευτά και ψητά.

Παρά την μαζική έξοδο και τον συνωστισμό που αυτή επιφέρει, η Καθαρά Δευτέρα είναι μια γιορτή που συνεχίζουμε να τιμάμε. Σίγουρο είναι πως η πόλη μας προσφέρει πληθώρα αξιόλογων γαστρονομικών λύσεων για αυτή τη μέρα, οι οποίες ικανοποιούν όλα τα γευστικά γούστα και τις προτιμήσεις διασκέδασης.

·  Ουζερί του Λάκη: Ελπίδος 16 (πλατεία Βικτωρίας), Αθήνα, Τηλ.: 210 821 3776

·  Η Λέσβος: Εμμανουήλ Μπενάκη 38, Αθήνα, Τηλ.: 210 381 4525

·  Μικρές Κυκλάδες: Πανταζή 56, Ηλιούπολη, Τηλ.: 210 970 9150

·  Άργουρα: Αγησιλάου 49-51, Τζιτζιφιές, Τηλ.: 217 717 3200

·  Εστιατόριον Τα Κανάρια: Κανάρη 119, Μοσχάτο, Τηλ.: 210 942 2119

·  Ε/Γ Ταξιδεύοντας: Πλάτωνος 72, Κερατσίνι, Τηλ.: 210 4324 368

·  Παπαϊωάννου: Ακτή Κουμουνδούρου 42, Μικρολίμανο, Τηλ.: 210 4225 059

·  Piscis: Ακτή Κουμουνδούρου 30, Μικρολίμανο, Τηλ.: 210 4170 772

·  Δουράμπεης: Ακτή Δηλαβέρη 29, Καστέλλα, Τηλ.: 210 4122 092

·  Blue Fish: Λεωφόρος Βουλιαγμένης 4, Βουλιαγμένη, 210 9671 778

·  Ακτή: Λεωφόρος Ποσειδώνος 6, Βουλιαγμένη, τηλ. 210 8960 748

·  Χρώματα Βυθού: Εκάλης 40, Νέα Ερυθραία, Τηλ.: 210 6254 152

·  Τραβόλτα: Αρκαδίας & Αγίου Παύλου 33, Περιστέρι, Τηλ.: 210 5719 222

·  Estiatorio Milos: Κολοκοτρώνη 3-5, Αθήνα, Τηλ.: 216 6003 320