Τα ρέλις (relish) ή τσάτνεϊ (chutney) στην ινδική εκδοχή, αποτελούσαν ιστορικά μια προσπάθεια διατήρησης των λαχανικών κατά την διάρκεια του χειμώνα ώστε να μπορούν να συμβάλλουν σε μια ισορροπημένη διατροφή. Αν και η πυκνότητά τους προσομοιάζει αυτή της μαρμελάδας, τα υλικά δεν πολτοποιούνται, αλλά απλώς ψιλοκόβονται ώστε να τα νοιώθεις καθώς τα τρως. Κοινό χαρακτηριστικό τους η γλυκόξινη γεύση που ποτέ όμως δεν πρέπει να υπερκαλύπτει την γεύση του κύριου υλικού, που στην περίπτωσή μας είναι η ντομάτα. Μπορεί κανείς να παίξει -ανάλογα με τα γούστα του- στο πόσο “καυτερό” θα βγει το αποτέλεσμα, μια και στην πλειοψηφία τους τα τσάτνεϊ περιέχουν διάφορα πικάντικα μπαχαρικά και πιπέρια.
Τα τσάτνεϊ είναι συνυφασμένα στο μυαλό μας (και δικαίως) με την βρετανική γαστριμαργική κουλτούρα. Από τον 17ο αιώνα τα τσάτνεϊ έφταναν απ’ την Ινδία στη Μεγ. Βρετανία, αποτελώντας πανάκριβα προϊόντα πολυτελείας. Η παράδοση τους σιγά-σιγά διαδόθηκε σε όλη την βρετανική αυτοκρατορία και κυρίως στην Καραϊβική και τον Αμερικάνικο νότο, όπου έγιναν αναπόσπαστο μέρος της τοπικής κουζίνας. Από τον 19ο αιώνα μάλιστα συμπλήρωναν το “κολατσιό του γεωργού” (Ploughman’s lunch) που περιείχε ψωμί, τυρί, πίκλες, τσάτνεϊ και φρούτο. Οι γυναίκες των γεωργών ετοίμαζαν για τους άντρες τους όλα τα καλούδια σε ένα καλάθι ώστε να μπορούν να το πάρουν στους αγρούς, μια και όλα τα υλικά κρατούσαν καλά τους χειμώνες που οι γεωργοί όργωναν. Πάντως ο όρος “Ploughman’s lunch” καθιερώθηκε στη δεκαετία του ’60 από μια καμπάνια μάρκετινγκ και έγινε ένα απ’ τα πιο κλασικά πιάτα σε όλα τα βρετανικά pubs, με ψωμί, τυριά, κρεμμύδια πίκλες και συχνά αλλαντικά με τα τσάτνεϊ να δίνουν μια πικάντικη πινελιά που βοηθά στην κατανάλωση της μπύρας.
Παρόλο που στην Ελλάδα τα θεωρούμε λίγο “εξωτικά”, η σταδιακή κυριαρχία των ψητών κρεάτων στη διατροφή μας αποτελεί κατ’ εμένα μια τέλεια ευκαιρία να ασπαστούμε την συνήθεια της συνοδείας στεγνών κυρίως πιάτων κρεατικών με ένα τσάτνεϊ. Εννοείται ότι το ταίριασμα με αλλαντικά και κίτρινα τυριά παραμένει ως μια κλασική εναλλακτική που αναβαθμίζει και στρογγυλεύει την γευστική εμπειρία στην αρχή ή στο τέλος ενός γεύματος, ή απλά σαν μεζές.
Συνδεθείτε ή Εγγραφείτε για να συμμετάσχετε στη συζήτηση